Ідэя стварэння музея ў гімназіі ажыццявілася 8 мая 1988 года (загад №53 дырэктара “Аб адкрыцці школьнага музея”). Вытокам была плённая праца клуба следапытаў “Нашчадкі славы бацькоў” пад кіраўніцтвам настаўніцы рускай мовы і літаратуры Таісіі Канстанцінаўны Мускай, падтрымка дырэктара гімназіі (у той час СШ №4) Барыса Міхайлавіча Хіневіча, настаўнікаў, бацькоў.
Профіль музея – гісторыка-краязнаўчы. Займаемая плошча (кв.м.): экспазіцыі - 68, фондасховішча - 17,3.
Колькасць экспанатаў: усяго - 6 879, у т.л. асноўнага фонду - 3676, дапаможнага фонду - 3203.
Экспазіцыя размяшчаецца ў двух пакоях: у галоўным можна пазнаёміцца з гісторыяй Смаргоншчыны з даўніх часоў да сённяшніх дзён, у другім размешчаны этнаграфічныя матэрыялы.
Дата прысваення статусу "Народны музей”
18 ліпеня 1997 года.
Дата пацвярджэння статусу:
22 лістапада 2007 года,
25 чэрвеня 2013 года,
13 лютага 2019 года.
Нязменным кіраўніком музея да 2003 года была Муская Т.К. Вялікую дапамогу ў зборы матэрыялу і афармленні музея аказвалі настаўнікі матэматыкі Гарайнавы Наталля Аляксандраўна і Аляксандр Андрэевіч, загадчык раённай дзіцячай бібліятэкі Бумай Аляксей Міхайлавіч.
З 2003 года загадчыкам музея працуе Рогач Ларыса Мікалаеўна, з 2013 года – Рогач Ларыса Мікалаеўна і Красоўская Ядвіга Баляславаўна. З 2019 года загадчыкамі музея працуюць Красоўская Ядвіга Баляславаўна і Рогач Таццяна Яўгеньеўна.
Каб дом пабудаваць, патрэбна сіл нямала.
Распрацаваць спачатку план:
Што, дзе і як паставіць,
Сабраць людзей, хто дапаможа...
А грошай, грошай колькі трэба!
Хоць мы не будавалі дом,
Але патрацілі сіл многа,
Стараліся, як хто мог,
(Агульную закончыць справу).
I сёння час настаў,
Каб мы адкрылі дзверы
I запрасілі ўсіх
Да нас у наш музей!
6 лістапада 2014 года – да 35-годдзя школы – музей быў адкрыты пасля рэстаўрацыі.
Чырвоную стужку перарэзалі дырэктар гімназіі Ірына Анатольеўна Дурэйка, начальнік аддзела адукацыі, спорту і турызму райвыканкама Валерый Уладзіміравіч Бацько і галоўны спецыяліст аддзела Элеанора Мар'янаўна Язерская.